Sot dhe nesër, ShA  MEPSO është nikoqiree  seminarit strategjik dhe takimit të 109-të të Komitetit për zhvillim të sistemeve elektroenergjetike evropiane, që mbahen nën patronazhin e ENTSO-E (Shoqata evropiane e operatorëve të sistemeve të transmetimit të energjisë elektrike).

Këto dy ditë, Shkupi është qendra e dialogëve strategjikë për të ardhmen e rrjeteve elektroenergjetike, për inovacionet dhe planifikimin e infrastrukturës – një vend ku ekspertët udhëheqës energjetik  evropian përcaktojnë drejtimet e ardhshme të zhvillimit të rrjetit elektroenergjetik.

Këto ngjarje zhvillohen në një moment kyç për tranzicionin energjetik të Evropës – në kohën e revizionimit  të rregullores TEN-E dhe zhvillimit të të ashtuquajturit “Grids Package”.

Në fokusin e diskutimeve teknike dhe strategjike të nivelit të lartë janë: progresi i TYNDP 2026, analizat për sigurinë e furnizimit (ERAA), si dhe identifikimi i nevojave sistemore dhe investimeve të reja.

Qëllimi është i përbashkët: avancimi i vizionit energjetik evropian përmes shkëmbimit të njohurive, koordinimit të politikave dhe planifikimit të sinkronizuar drejt një sistemi më të qëndrueshëm, më  fleksibil dhe më të integruar elektroenergjetik.

Jemi mbledhur këtu,  jo vetëm si profesionistë nga e gjithë Evropa, por edhe si partnerë të përkushtuar në formësimin e së ardhmes së infrastrukturës energjetike. Në një sistem gjithnjë e më kompleks dhe të ndërlidhur elektroenergjetik, rëndësia e planifikimit të koordinuar të rrjetit evropian nuk mund të mbivlerësohet.

Tranzicioni drejt një sistemi energjetik  të sigurt dhe fleksibil kërkon një vizion të përbashkët – dhe, më e rëndësishmja, veprim të përbashkët.

Mënyra se si i planifikojmë rrjetet tona të transmetimit sot, do të përcaktojë se sa me efikasitet do t’i përballojmë sfidat e së nesërmes – tha në hapje të takimit drejtori general I ShA MEPSO, Burim Latifi.

Komiteti për zhvillim të sistemit (SDC) ka një rol kyç në harmonizimin e planeve nacionale dhe rajonale për transmetimin e energjisë në një vizion të përbashkët pan-evropian – me qëllim krijimin e një rrjeti inteligjent, fleksibil, të gatshëm për sfidat e së ardhmes dhe për integrimin masiv të energjisë së rinovueshme.

Shkup, 28 maj 2025 – Sot, pas gati nëntë vitesh nga nënshkrimi i kontratës fillestare, filloi zbatimi i një prej projekteve më të rëndësishme infrastrukturore për stabilitetin energjetik të vendit – linja optike nëntokësore që lidh trafostacionin  Gjorce Petrov, drejtorinë e MEPSO-s dhe objektin elektro-termik TETO. Projekti, me gjatësi prej 12 kilometrash, më në fund kaloi  në fazën e zbatimit në terren, duke hapur një kapitull të ri në transformimin digjital dhe të sigurisë së sistemit nacional  transmetues.

 Edhe pse kontrata me Telekom -Maqedoni u nënshkrua në vitin 2016, projekti u përball me pengesa ligjore, teknike dhe administrative që e vonuan fillimin e tij për gati një dekadë. Fillimi i sotëm është rezultat i angazhimit të plotë të udhëheqësisë së re të MEPSO-s, koordinimit efikas ndërinstitucional dhe mbështetjes së siguruar nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH). Mbikëqyrja i është besuar kompanisë Euro Consulting, ndërsa Ministria e Transportit dhe Lidhjeve ka lëshuar lejen e nevojshme ndërtimore të kategorisë A.

 Ndërtimi i kësaj linje optike paraqet një sfidë teknologjike dhe logjistike. Traseja kalon nëpër një zonë urbane me dendësi  të lartë infrastrukturore, përgjatë lumit Vardar, nën ura dhe linjë hekurudhore, në territorin e katër komunave. Por përfitimet janë gjithëpërfshirëse: me këtë investim, MEPSO përfundon unazën e saj nacionale të sigurt optike – një shtyllë e autonomisë energjetike, qëndrueshmërisë dhe gatishmërisë digjitale të vendit.

 Projekti do të mundësojë çlirimin e plotë nga varësia ndaj operatorëve privatë të telekomunikacionit, do të sjellë kursime vjetore prej 20,000 deri në 25,000 euro dhe do të rrisë ndjeshëm nivelin e sigurisë kibernetike dhe operative. Linja e re paraqet  bazë për sistemet moderne të menaxhimit, monitorimit dhe automatizimit në distancë, duke e bërë atë një faktor kyç në modernizimin e ardhshëm të rrjetit energjetik.

 Përfundimi pritet në mars 2026. Fillimi i sotëm nuk është vetëm një aktivitet teknik – por, një dëshmi se kur vendosen vizion, përkushtim dhe ekspertizë në të njëjtën linjë, edhe iniciativat strategjike më të bllokuara mund të gjallërohen dhe të bëhen shtytës të ndryshimit.